Περιβάλλον και λογοτεχνία

Νίκος Γκάτσος Ο εφιάλτης της Περσεφόνης Εκεί που φύτρωνε φλησκούνι κι άγρια μέντα κι έβγαζε η γη το πρώτο της κυκλάμινο τώρα χωριάτες παζαρεύουν τα τσιμέντα και τα πουλιά πέφτουν νεκρά στην υψικάμινο. Εκεί που σμίγανε τα χέρια τους οι μύστες ευλαβικά πριν μπουν στο τελεστήριο τώρα πετάνε τ’ αποτσίγαρα οι τουρίστες και το καινούργιο παν να δουν διυλιστήριο. Εκεί που η θάλασσα γινόταν ευλογία κι ήταν ευχή του κάμπου τα βελάσματα τώρα καμιόνια κουβαλάν στα ναυπηγεία άδεια κορμιά σιδερικά παιδιά κι ελάσματα. Κοιμήσου Περσεφόνη στην αγκαλιά της γης στου κόσμου το μπαλκόνι ποτέ μην ξαναβγείς.

Γιώργος Σεφέρης Επί ασπαλάθων ... Ήταν ωραίο το Σούνιο τη μέρα εκείνη του Ευαγγελισμού πάλι με την άνοιξη. Λιγοστά πράσινα φύλλα γύρω στις σκουριασμένες πέτρες το κόκκινο χώμα κι ασπάλαθοι δείχνοντας έτοιμα τα μεγάλα τους βελόνια και τους κίτρινους ανθούς. Απόμακρα οι αρχαίες κολόνες, χορδές μιας άρπας αντηχούν ακόμη ... Γαλήνη. - Τι μπορεί να μου θύμισε τον Αρδιαίο εκείνον; Μια λέξη στον Πλάτωνα θαρρώ, χαμένη στου μυαλού τ' αυλάκια· τ' όνομα του κίτρινου θάμνου δεν άλλαξε από εκείνους τους καιρούς. Το βράδυ βρήκα την περικοπή: «Τον έδεσαν χειροπόδαρα» μας λέει «τον έριξαν χάμω και τον έγδαραν τον έσυραν παράμερα τον καταξέσκισαν απάνω στους αγκαθερούς ασπάλαθους και πήγαν και τον πέταξαν στον Τάρταρο, κουρέλι». Έτσι στον κάτω κόσμο πλέρωνε τα κρίματά του ο Παμφύλιος Αρδιαίος ο πανάθλιος Τύραννος. 31 του Μάρτη 1971 Διονύσιος Σολωμός Ελεύθεροι Πολιορκημένοι Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει· λαλεί

Γιάννης Ρίτσος Τὸ κυκλάμινο Μικρὸ πουλὶ τριανταφυλλί, δεμένο μὲ κλωστίτσα, μὲ τὰ σγουρὰ φτεράκια του στὸν ἥλιο πεταρίζει. Κι ἂν τὸ τηράξεις μιὰ φορά, θὰ σοῦ χαμογελάσει κι ἂν τὸ τηράξεις δυὸ καὶ τρεῖς, θ᾿ ἀρχίσεις τὸ τραγούδι. * τηράξεις = κοιτάξεις προσεχτικά. Ρωμιοσύνη Αὐτὰ τὰ δέντρα δὲ βολεύονται μὲ λιγότερο οὐρανό, αὐτὲς οἱ πέτρες δὲ βολεύονται κάτου ἀπ᾿ τὰ ξένα βήματα, αὐτὰ τὰ πρόσωπα δὲ βολεύονται παρὰ μόνο στὸν ἥλιο, αὐτὲς οἱ καρδιὲς δὲ βολεύονται παρὰ μόνο στὸ δίκιο. Ἐτοῦτο τὸ τοπίο εἶναι σκληρὸ σὰν τὴ σιωπή, σφίγγει στὸν κόρφο του τὰ πυρωμένα του λιθάρια, σφίγγει στὸ φῶς τὶς ὀρφανὲς ἐλιές του καὶ τ᾿ ἀμπέλια του, σφίγγει τὰ δόντια. Δὲν ὑπάρχει νερό. Μονάχα φῶς. Ὁ δρόμος χάνεται στὸ φῶς κι ὁ ἴσκιος τῆς μάντρας εἶναι σίδερο. Μαρμάρωσαν τὰ δέντρα, τὰ ποτάμια κ᾿ οἱ φωνὲς μὲς στὸν ἀσβέστη τοῦ ἥλιου. Ἡ ρίζα σκοντάφτει στὸ μάρμαρο. Τὰ σκονισμένα σκοίνα. Τὸ μουλάρι κι ὁ βράχος. Λαχανιάζουν. Δὲν ὑπάρχει νερό. Ὅλοι διψᾶνε. Χρόνια τώρα. Ὅλοι μασᾶνε μία μ

Οδυσσέας Ελύτης ΑΦΗΓΗΤΗΣ Ο ήλιος ο ηλιάτορας ο πετροπαιχνιδιάτορας από την άκρη των ακρώ κατηφοράει στο Ταίναρο Φωτιά 'ναι το πιγούνι του χρυσάφι το πιρούνι του Ο ΗΛΙΟΣ Ε σεις στεριές και θάλασσες τ' αμπέλια κι οι χρυσές ελιές ακούτε τα χαμπέρια* μου μέσα στα μεσημέρια μου «Σ' όλους τους τόπους κι αν γυρνώ μόνον ετούτον αγαπώ!» ΑΝΕΜΟΙ Άκου κι εμάς που μόλις εγυρίσαμε νησιά και πολιτείες που γνωρίσαμε Κρήτη και Μυτιλήνη Σάμο κι Iκαριά Νάξο και Σαντορίνη Ρόδο Κέρκυρα Σπίτια μεγάλα κι άσπρα σπίτια βουερά* πάνω στη μαύρη πέτρα πάνω στα νερά Ξάνθη Θεσσαλονίκη Βέροια Καστοριά Γιάννενα Μεσολόγγι Σπάρτη και Μυστρά Καμπαναριά και στέγες μες στη συννεφιά κι όλα μαζί μια λύπη και μιαν ομορφιά * τα χαμπέρια (το χαμπέρι): οι ειδήσεις * βουερά (βουερός): γεμάτα θόρυβο, γεμάτα ζωή Ν. Καζαντζάκης Είπα στη μυγδαλιά: «Αδερφή, μίλησέ μου για το Θεό» κι η μυγδαλιά άνθησε Ανθισμένη Αμυγδαλιά – Γεώργιο

Ίβυκος ο Ρηγίνος ἦρι μέν αἵ τε Κυδώνιαι μηλίδες ἀρδόμεναι ῥοᾶν ἐκ ποταμῶν, ἵνα Παρθένων κῆπος ἀκήρατος, αἵ τ᾽ οἰνανθίδες αὐξόμεναι σκιεροῖσιν ὑφ᾽ ἕρνεσιν οἰναρέοις θαλέθοισιν· ἐμοί δ᾽ ἔρος οὐδεμίαν κατάκοιτος ὥραν. †τε† ὑπό στεροπᾶς φλέγων Θρηίκιος Βορέας ἀίσσων παρά Κύπριδος ἀζαλέ- αις μανίαισιν ἐρεμνός ἀθαμβής ἐγκρατέως πεδόθεν †φυλάσσει† ἡμετέρας φρένας Μετάφραση Την άνοιξη οι κυδωνιές ανθίζουν, ρουφούν το νερό των ποταμών, εκεί στον απάτητο Νεραϊδόκηπο. Κάτω από τα ισκιερά αμπελόφυλλα αρχίζουν να γρομπιάζουν τα σταφύλια. Ο Έρωτας ο δικός μου δεν κοιμάται ολοχρονίς. Βοριάς Θρακιώτης σηκώνεται από την Κύπριδα και αστραποβολεί αδίστακτος, σκοτεινός λυσσομανά και συνταράζει την καρδιά μου σύρριζα. (Μ. Ζ. Κοπιδάκης) Επίσης ασχολήθηκαν επιστημονικά ο Αριστοτέλης και ο Ιπποκράτης

Από αρχαιότατων χρόνων ο άνθρωπος ήταν πολύ στενά συνδεδεμένος με την φύση, Οι αρχαίοι θεοί ήταν συνδεδεμένη και με άποιο φυτό, Αθηνά  Ελιά Απόλλωνας Δάφνη Άδωνης Μαρούλι Δίας Λεύκη Πολλές αναφορές έχουμε και σε έργα Όμηρος Σε διασωζόμενα έργα υπάρχει πληθώρα αφορούν σε φυτά, συγκεκριμένα στην Ιλιάδα ο Όμηρος αναφέρει 36 είδη φυτών ενώ στην Οδύσσεια 44, ο όμηρος ονόμαζε =τα χόρτα στα λιβάδια βοτάνη. Πλάτωνας Έπειτα με την πάροδο του χρόνου στην Κλασική εποχή ο Πλάτωνας μας αναφέρει μέσα από τα έργα του. Θρηνεί την χαμένη φυσική ομορφιά της Αττικής αναφέροντας ότι δεν έμεινε τίποτα με την φράση <<ενός νοσούντος σώματος οστά>>